Ekonomi

“2021’DE TARIMIN BÜTÜN KESİMLERİ KAYBETTİ, 2022 YILI DAHA DA KÖTÜ OLACAK!”

CHP Bursa Milletvekili ve PM Üyesi Orhan Sarıbal, 2021 yılında çiftçi başta olmak üzere tarımda bütün kesimlerin kaybettiğini söyledi. Özellikle artan girdi maliyetlerinin çiftçiyi üretim yapamaz hale getirdiğini ifade eden Sarıbal, ürettiğinden kazanamayan çiftçinin borç yükü altında ezildiğini kaydederek, “Son bir yılda çiftçi 35 milyar lira borçlandı. Çiftçinin sadece bankalara ve Tarım Kredi Kooperatifine olan borçları 172 milyar liraya çıktı.” dedi.

Mecliste yaptığı basın toplantısında, 2021 yılında tarım alanında yaşananların muhasebesini yapan Sarıbal, “AKP iktidarları döneminde ‘kaybetmeye mahkûm’ edilen ülke tarımı ve çiftçimiz, pandeminin olumsuz etkisinin kuraklıkla birleştiği 2021 yılında – deyim yerinde ise -perişan oldu. Girdi maliyetleri %100’ün üzerinde artarken, çiftçinin tarlada, dalında kalan ürünleri para etmedi. Bütün olumsuz koşullara rağmen üretime devam eden çiftçi, iktidardan yeterli desteği alamadığı için borç yükü altında kaldı. Evine, tarlasına, traktörüne haciz geldi.” diye konuştu.

“AKP çareyi ithalatta buldu”

Artan maliyetler nedeniyle gıda enflasyonunun önünü almak isteyen AK Parti yönetiminin her zaman olduğu gibi çareyi ithalatta bulduğunu ileri süren Sarıbal, “İthalat gıda fiyatlarını aşağı çekemedi. Gıda enflasyonunda Avrupa’da birinci dünyada 10’uncu sırayı aldık. Son açıklanan TÜİK verilerine göre gıda fiyatları aylık bazda % 16, yıllık bazda % 44 yükseldi. Gümrükler sıfırlanarak yapılan ithalat ile ülke çiftçisinin ürününün para etmemesi ve böylece daha da ezilmesi sağlanırken, ülkenin kaynakları yine bir avuç ithalat lobisi aracılığıyla yabancı ülkelere akıtıldı.” diye konuştu.

2021 yılı ithalatta yeni rekorların kırıldığı yıl oldu

Yaşanan kuraklıkla birlikte başta hububat ve baklagil üretiminde ciddi rekolte düşüşü olduğunu vurgulayan Sarıbal, arz açığının ithalatla kapatılmaya çalışıldığını ve 2021 yılında ithalat rekorları kırıldığını söyledi. Toprak Mahsulleri Ofisi’nin (TMO) 24 Haziran 2021 ile 21 Aralık 2021 tarihleri arasında arpa ithalatı için 8, buğday ithalatı için 7 kez ihale yapmak zorunda kaldığını anımsatan Sarıbal, şunları söyledi: “2021 yılı bitmeden 11,1 milyon ton hububat ithalatına 3,3 milyar dolar ödenerek yeni bir rekor kırıldı. 2020 yılında 890 bin ton arpa ithal edilirken 2021 yılı bitmeden 1 milyon 800 bin ton arpa ithal edilerek, rekor kırıldı. 2021 yılı bitmeden ithal edilen 395 bin ton kırmızı mercimeğe ödenen 254 milyon dolar ile son 19 yılın ithalat rekoru kırıldı.

2021 yılı bitmeden 1,2 milyon ton pamuk ithalatına 2,2 milyar dolar ödenerek bu alanda miktar ve ödenen para alanında çifte rekor kırıldı. 2020 yılında ithal edilen 2.9 milyon ton soya fasulyesi miktarı ile rekor kırılırken, 2021 yılında 2.4 milyon ton soya fasulyesine parasal açıdan 1,4 milyar dolar ödeyerek ithalat rekoru kırıldı. Tüm bunların sonucu olarak, 2021 yılı bitmeden tarımda en yüksek ithalat, en yüksek cari açık verilen yıl oldu. 2021 yılı bitmeden 10,4 milyar dolarlık ithalat yapıldı. Aynı sürede yapılan ihracat ise 6,3 milyar dolarda kaldı. Bu sürede dış ticaret açığı 4,1 milyar dolar oldu. AKP’nin iktidarda olduğu 2003-2021 Kasım döneminde ise toplam tarım dış ticaret açığımız 37,5 milyar doları aştı.”

Gübre fiyatı % 500 arttı

2021 yılında çiftçinin kullandığı girdi maliyetlerinde de rekorlar yaşandığını kaydeden Sarıbal, “2021 yılında girdi maliyetleri çiftçiyi üretim yapamaz noktaya getirdi” dedi. CHP’li Vekil Orhan Sarıbal, şöyle devam etti: “Özellikle gübredeki artış inanılmaz boyutlara taşındı. Son bir yılda Amonyum Sülfat % 21 (şeker) gübresi % 475, ÜRE gübresi % 450, Amonyum Nitrat % 26 (CAN) gübresi % 410, DAP gübresi % 300 ve 20.20.0 Kompoze gübresi % 275 arttı. Gübre fiyatları bu kadar artarken AKP iktidarı 2021 yılı gübre desteklerini sadece buğday, arpa, yulaf, tritikale ve çavdarda % 25 oranında arttırdı. Diğer ürünlerde sabit bıraktı. Yine son bir yılda mazot fiyatı % 90, elektrik fiyatları %124, ilaç fiyatları % 80 ile % 300 oranında arttı. Yem fiyatları aynı şekilde % 92 ile % 120 arasında arttı.”

“Çiftçi borç yükü altında ezildi”

Pandemi sürecinde hükümet yetkililerinin “üretin, ürününüz tarlada kalmaz” dediği halde sözünü tutmadığını belirten Sarıbal, “Çiftçi hükümetin sözüne güvendi, bütün olumsuzluklara rağmen üretti ama patates, soğan, domates, biber, karpuz tarlada, elma, limon dalında kaldı.” diye konuştu.

Sarıbal, artan girdi maliyetleri karşısında çiftçinin ürününün para etmediğini, bunun sonucu olarak da ciddi bir borç yükü altında ezildiğini vurguladı. Sarıbal, şunları söyledi: “Sadece ithalatta rekor kırılmadı bu yıl. Çiftçi borçları da rekor seviyeye çıktı. AKP’nin iktidarında 2003 yılında Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı 2 milyon 800 bin çiftçinin bankalara toplam borcu 3,2 milyar liraydı. 2021 yılında Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı çiftçi sayısı 2 milyon seviyesine gerilerken borçları BDDK Kasım 2021 verilerine göre, 162 milyar liraya çıktı. Tarım Kredi Kooperatifine olan 10 milyar ile birlikte resmi borçları 172 milyarı aşan çiftçinin, piyasaya olan borçları da hesaba katıldığında, 200 milyar lirayı aşan borç yükünden bahsediyoruz. Son bir yılda çiftçilerin bankalara olan borç yükü 35 milyar arttı.”

“2022 yılı daha da zor geçecek”

Uygulanan yanlış tarım politikaları nedeniyle çiftçinin gübre başta olmak üzere girdi kullanamaz, üretim yapamaz duruma geldiğini aktaran Orhan Sarıbal, yanlış politikalarda ısrar edildiğini o nedenle de 2022 yılının tarım ve buna bağlı olarak gıda enflasyonu açısından daha da zorlu geçeceğini söyledi. Sarıbal, “Adına Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi denilen Tek Adam Ucube Yönetim sistemi tüm ekonomik sektörleri vurduğu gibi tarımda derin yaralar açtı ve açmaya devam ediyor. Geçmişten bugüne AKP yönetiminin ülke insanının öncelikle ihtiyacını karşılayacak ve ihracatı önceleyecek bir üretim politikası olmadığı için bugün ülkemizin gıda egemenliği ve gıda güvenliği yoktur. AKP ile ülkemiz tarımda dışa bağımlı hale gelmiştir.” diye konuştu.

Ekonomi

KESKİNOĞLU LEZZETLERİ AVRUPA MUTFAKLARINDA YERİNİ ALMAYA HAZIRLANIYOR

Keskinoğlu, Avrupa Birliği ülkelerine ileri işlenmiş ürünler ve tavuk döner ihracatı gerçekleştirmek için yetki belgesi aldı.

Yıllık 30 bin ton işlenmiş piliç eti üretim kapasitesine sahip Keskinoğlu, ihracat hacmini genişletmeye devam ediyor. Şirket, Tarım ve Orman Bakanlığı yetkilileri tarafından gerçekleştirilen denetimler sonucunda yetki belgesini alarak, AB’ye ihracat sürecini başlattı.

Keskinoğlu Genel Müdürü Önder Matlı, ‘Dünya trendlerini çok yakından takip ediyoruz, kısa ve uzun vadeli planlarımızı sürekli güncelliyoruz. Şehir ve aile hayatı tüketicinin taleplerini hızla değiştiriyor. İnsanlar için zaman çok kıymetli. O nedenle az vakitte, kolayca hazırlanan pratik ürünler ön plana çıkıyor. Bu eğilimi uzun yıllardır Avrupa raflarında gözlemliyoruz’ dedi.

“AB ülkelerine ileri işlenmiş ürünler ve tavuk döner ihraç etmemizi sağlayacak yetki belgesini aldık”

Sektörün gelişmesi adına yeni alternatif pazarların bulunmasının önemine dikkat çeken Önder Matlı, “Tarım ve Orman Bakanlığımızın geçtiğimiz yıldan itibaren yürüttüğü yoğun çalışmalar sonuç verdi. Keskinoğlu olarak yapılan denetimlerin ardından AB ülkelerine ihracat yapmamızı sağlayacak yetki belgesini aldık. Bu konuda AB ülkeleri ile yoğun görüşmelerimiz sürüyor. Kısa süre içerisinde Keskinoğlu lezzetleri Avrupa mutfaklarında yerini alacak. İhracatta düzenli ihracatın sürdürebilirliğine yönelik çalışmaların yanı sıra; potansiyel pazarlarda kalıcı olabilmek de bir o kadar önemli. Ülke olarak, sektör olarak bunu mümkün kılacak kaliteli üretim ve sürdürülebilir tedarik gücüne sahibiz. Bununla beraber Avrupa Birliği gibi sektörümüz için yeni alternatif pazarların bulunması, mevcut ihraç pazarlarının kapanması neticesinde ortaya çıkabilecek üretim fazlasının yönetilmesi konusundaki zorlukların bertaraf edilmesini sağlayacaktır” dedi.

Keskinoğlu lezzetleri 6 kıtada 66 ülkeye ihraç ediliyor

Hali hazırda 6 kıtada 66 ülkeye piliç eti, işlenmiş piliç ürünleri, sofralık yumurta, pastörize yumurta ve viyol gibi 100’den fazla çeşit ürünü ihraç eden Keskinoğlu, Balkanlar’dan Uzakdoğu’ya, Güney Amerika’dan Afrika’ya, Ortadoğu’dan Pasifik Adaları’na kadar, dünya genelinde çok sayıda ülkeye ihracat gerçekleştirmektedir.

Güncel

RAMAZAN SONU VE MART AYI ÜRETİCİ MARKET FİYATLARI

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan sonu ve Mart ayı üretici market fiyatları ile girdi maliyetlerindeki değişimleri yaptığı görüntülü basın açıklamasıyla değerlendirdi.

“Ramazan sonu ve Mart ayında üretici market arasındaki fiyat farkı en fazla yüzde 208 ile kuru fasulyede görüldü” diyen Bayraktar, yapılan araştırmayı paylaştı;

“Kuru fasulyedeki fiyat farkını yüzde 206,8 ile nohut, yüzde 202,5 ile kuru kayısı, yüzde 186 ile kırmızı mercimek, yüzde 174,6 ile yeşil mercimek takip etti.

Kuru fasulye ve nohut 3,1 kat, kuru kayısı 3 kat, kırmızı mercimek 2,9 kat, yeşil mercimek 2,7 kat fazlaya satıldı.

Üreticide 33 lira 29 kuruş olan kuru fasulye 102 lira 53 kuruşa, 31 lira 56 kuruş olan nohut 96 lira 82 kuruşa, 150 lira olan kuru kayısı, 453 lira 70 kuruşa, 22 lira 94 kuruş olan kırmızı mercimek 65 lira 61 kuruşa, 29 lira 33 kuruş olan yeşil mercimek 80 lira 53 kuruşa markette satıldı.

Mart ayında fiyatı en fazla artan ürün markette ve üreticide limon olurken, fiyatı en fazla düşen ürün markette maydanoz, üreticide beyaz lahana oldu.”

Market fiyatları

“Mart ayında markette 39 ürünün 30’unda fiyat artışı, 9’unda fiyat azalışı görüldü. Markette fiyatı en fazla artan ürün yüzde 53,7 ile limon oldu. Limondaki fiyat artışını yüzde 38,8 ile patates, yüzde 19,8 ile elma, yüzde 19,5 ile sivri biber takip etti.Markette fiyatı en çok azalan ürün ise yüzde 8 ile maydanoz oldu. Maydanozdaki fiyat düşüşünü yüzde 6,7 ile ıspanak, yüzde 5,9 ile marul ve kuru incir izledi.”

Üretici fiyatları

“Mart ayında üreticide 31 ürünün 14’ünde fiyat artışı olurken, 9’unda fiyat düşüşü görüldü. 8 üründe ise fiyat değişimi olmadı. Üreticide en çok fiyat düşüşü yüzde 23,4 ile beyaz lahanada görüldü. Beyaz lahanadaki fiyat düşüşünü yüzde 13,9 ile maydanoz, yüzde 12,6 ile kuru soğan, yüzde 10,3 ile domates izledi. Üreticide en fazla fiyat artışı yüzde 68,3 ile limonda görüldü. Limondaki fiyat artışını yüzde 28,3 ile patates, yüzde 20 ile Antep fıstığı, yüzde 16,7 ile yeşil soğan takip etti.”

“Yaşanan doğal afetler ve bayram öncesi oluşan talep fiyatları etkiledi”

“Yaşanan doğal afetler ve bayram öncesi oluşan talep, bazı ürünlerin fiyatlarını etkiledi. Geçtiğimiz günlerde yaşanan don sebebiyle narenciye bahçeleri dondan zarar gördü. Piyasadaki ürünün azalmasıyla da sezon boyunca düşük seyreden limon fiyatları arttı. Çukurova bölgesinde yaşanan don sebebiyle erkenci çeşitlerde yüzde 50-60 oranında, geçci patateste yüzde 30-35 oranında zarar olduğu tahmin ediliyor.

Yaşanan don, hasat süresini de geciktirdiğinden yıl boyunca fiyat düşüklüğü yaşanan patateste fiyat artışı yaşandı. Ramazan Bayramı nedeniyle talepte yaşanan artış Antep fıstığı fiyatlarının yükselmesine sebep oldu. Yeşil soğan ve ıspanakta kar yağışı sebebiyle seralar yıkıldı, ürünler açıkta kalarak bozuldu. Arz azaldığı için de fiyatlar yükseldi.

Bafra bölgesinde kışlık sebzelerde geçtiğimiz aylarda yaşanan sel ve kar yağışı nedeniyle çoğu üründe bozulmalar yaşandı. Bu durum alım gücü düşen üreticilerimizin beyaz lahana, maydanoz ve marulu düşük fiyata satmasına sebep oldu. Kuru soğanda Çukurova Bölgesinde yaşanan don sebebiyle hasadın gecikmesi ve ticari anlaşmalarla gelen kuru soğan ithalatları sebebiyle arzdaki artış fiyatları düşürdü.”

Mart ayı ve yıllık girdi fiyatlarında yaşanan değişimler

“Ziraat Odalarımız aracılığıyla girdi piyasalarından aldığımız fiyat verilerine göre; Mart ayında, Şubat ayına göre, amonyum nitrat gübresi yüzde 3,7, üre gübresi yüzde 1,9, amonyum sülfat gübresi yüzde 1,5, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 1, DAP gübresi yüzde 0,3 oranında arttı. Geçen yılın Mart ayına göre son bir yılda, 20.20.0 kompoze gübresi yüzde 34,6, DAP gübresi yüzde 33,9, üre gübresi yüzde 32,3, amonyum nitrat gübresi yüzde 28,9, amonyum sülfat gübresi yüzde 25,8 oranında arttı.

Mart ayında şubat ayına göre besi yemi yüzde 1,8, süt yemi yüzde 1,7, son bir yılda süt yemi yüzde 24,9, besi yemi ise yüzde 24,8 oranında arttı. İlaç fiyatları yıllık yüzde 14,9 oranında arttı. Elektrik fiyatları son bir yılda yüzde 30,4 oranında arttı. Mazot fiyatı son bir yılda yüzde 11,1 oranında artarken, geçen aya göre yüzde 2,3 oranında düşüş oldu.”

Yerel

BAŞKAN KARABATI TALİMAT VERDİ, MARKET DENETİMLERİ SIKLAŞTI!

Karacabey Belediye Başkanı Fatih Karabatı’nın talimatıyla Zabıta Müdürlüğü ekipleri, ilçedeki marketlerde denetimleri sıklaştırarak, son kullanma tarihi geçmiş ürünler ve fiyat etiketi uyumsuzlukları gibi konularda denetimler gerçekleştiriyor. Yapılan denetimlerde 26 markete idari işlem yapıldı ve son kullanma tarihi geçmiş ürünler imha edildi. Başkan Karabatı, denetimlerin kararlılıkla devam edeceğini belirtti.

Karacabey Belediye Başkanı Fatih Karabatı’nın talimatıyla Zabıta Müdürlüğü ekipleri, ilçe genelindeki marketlerde denetimlerini sıklaştırarak vatandaşların güvenilir gıda ürünlerine erişimini sağlamak için çalışmalarını sürdürüyor. Bu kapsamda son olarak ilçede faaliyet gösteren zincir ve yerel marketlerde yapılan denetimlerde, çeşitli konularda incelemeler yapılarak tüketicilerin sağlığına zarar verebilecek ürünlerin önüne geçilmeye çalışılıyor. Denetimlerde, özellikle son kullanma tarihi geçmiş ürünlerin raflarda bulunup bulunmadığı, ürünlerin saklama koşulları, hijyen standartları ve fiyat etiketleri gibi konular üzerinde duruldu.

Yapılan denetimler sonucunda, marketlerin raf fiyatları ile kasa fiyatları arasında fark olduğu tespit edilen 26 işyerine tespit tutanağı tutuldu ve ilgili Ticaret İl Müdürlüğü’ne idari yaptırım için yazı yazıldı. Ayrıca, marketlerde yapılan denetimlerde son kullanma tarihi geçmiş olan ürünler belediye tarafından müsadere edilerek imha edildi. Bu kapsamda 80 işyerine belediyenin emir ve yasaklarını belirleyen yönetmeliğin 43. maddesi gereğince idari işlem yapıldı.

Bilindiği üzere 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun m.54/2 ve Fiyat Etiketi Yönetmeliği gereğince; etiket, tarife ve fiyat listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyatı arasında fark olması durumunda tüketici lehine olan fiyat uygulanıyor. Karacabey Belediyesi’nin emir ve yasaklarını belirleyen yönetmeliğin 43. maddesine göre son kullanma tarihi geçmiş, çürümüş, kokmuş, kurtlanmış veya bozulmuş gıda maddelerinin satılması yasaktır. Bu gibi mallar müsadere edilerek gıda kontrolörü raporu ile imha edilir.

Karacabey genelinde market denetimlerinin kararlı bir şekilde sürdürüleceğini vurgulayan Belediye Başkanı Fatih Karabatı, marketlerde satışa sunulan ürünlerde tüketim tarihi, gramaj, hijyen ve kasa-etiket uyumu kriterlerinin denetlendiğini ve uyumsuzluk tespit edilen marketlerle ilgili idari işlemlerin yapıldığını vurguladı. Başkan Karabatı, Zabıta Müdürlüğü ekiplerinin ilgili kurumlarla koordineli bir şekilde bu çalışmaları sürdürdüğünü belirterek, vatandaşların sağlıklı ürünler tüketmesi için denetimlere aralıksız devam edeceklerini sözlerine ekledi.