ESRA TUNÇ – ÖZEL ÖZKOCAMAN FEN VE ANADOLU LİSESİ REHBER ÖĞRETMENİ

Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) bilgi, birikim ve yorumlama becerilerini bir arada kullanabilmeyi gerektiriyor. Bu becerilerin hepsine sahip olsanız bile, iyi bir sınav stratejiniz yoksa başarılı olmak mümkün olmayabilir. Bu nedenle sınav sırasında yapacaklarınızı deneme sınavı stratejilerinden yola çıkarak belirlemelisiniz. Hangi dersten başlayacağınıza, soru okuma hızınıza, yapamadığınız soru olursa nasıl hareket edeceğinize, zaman azaldığında nasıl davranmanız gerektiğine, soruları bitirdiğinizde geri dönüp hangi derse bakmanız gerektiğine önceden karar vermelisiniz. Geleceğinizi etkileyecek bu sınavda başarılı olmak ve istediğiniz puanı alabilmeniz için önerilere kulak verin.

Sınava girmeden önce bunları yapın

1. Uyku Düzeninize Dikkat Edin

Uyku düzeninin sağlanması en önemli unsurdur. Düzenli ve iyi uyku, bilişsel performansı olumlu etkiler. Uykusuzluk, konsantrasyonun düşmanıdır. Adayların; sadece sınavdan önceki gece değil, kalan zaman boyunca düzenli uyumaları çok önemlidir.

Uyku düzenini sağlayan ve sabahları dinç ve zinde kalkan bir adayın sınav günü enerjisi yüksek olacak, sınavın hissettirdiği stres ve heyecanı daha rahat bir şekilde kontrol edebilecektir. Sınav sabahı zinde uyanabilmek ve erken kalkabileceğiniz bir düzen uygulayınız.

 2. Sınavdan Bir Gün Önce

Son gün artık deneme çözmeyi bırakarak daha rahat, huzurlu, keyif alabileceğiniz, kafanızı dağıtıp stresten uzaklaşacağınız şeylerle ilgilenmelisiniz. Hafif tempoda yürüyüş ve egzersiz yapmak, stres düzeyini kontrol altına almaya yardımcı olacaktır. Dışarıda güneş altında ya da aşırı yorgunluk verecek ve bedensel bir sakatlığa yol açabilecek sportif uğraşlardan kaçınınız. Bedensel ve zihinsel yorgunluk yapacak düşünce ve eylemlerden de uzak durunuz.

Arkadaşlarınızla bir araya geldiğinizde tek sohbet konusu sınavlar olmasın. Sınav sonrası yapacağınız tatil programının planını yapın.

Yemeğinizi evde yiyin, dışarıdan bir takım şeyler yemeyin. Akşam yemeğinin hafif olmasına dikkat edin. İstediğiniz ve bünyenizin alışık olduğu yemeklerden yemeğe çalışın.

Sınava giderken yanınızda götürmeniz gereken belge ve malzemeleri (nüfus cüzdanı, sınav belgesi, su vb.) giyeceklerinizi akşam yatmadan hazırlayın.

Sınavdan bir gün önce eş dost ve akrabaların başarı dileklerini iletmek için yoğun şekilde adayları aradıklarını biliyoruz. Bazı adaylar bu durumdan olumlu etkilenmek yerine daha fazla gerginlik yaşayabilmektedirler. İnsanların iyi niyetle aramalarını engellemek doğru bir şey olmayacağına göre bu durumda yapılması gereken telefonlara veliler bakabilir.

Sınav sabahı mutlaka az da olsa dengeli bir kahvaltı yapınız.

Felaket tellallarından uzaklaşın ve kesinlikle sınava giderken sizinle birlikte gelmelerine izin vermeyiniz. Sınava pozitif, sakin tavırlı insanlarla gitmeye özen gösteriniz.

Sınav anı taktikleri

Soru Kitapçığı ve Kodlamalar:

Öncelikle size verilen soru kitapçığını baştan sona kontrol ediniz ve eksik sayfa, baskı hatası veya okunmayan kısımlar varsa sınav sorumlusuna mutlaka bildiriniz. Soru kitapçığının ön kapağındaki ad, soyadı bölümünü mutlaka doldurunuz. Soru kitapçığının üzerindeki numarayı cevap kağıdınıza mutlaka kodlayınız.

Sınavın İlk 15 Dakikası Önemlidir.

Genellikle adaylar bu dakikalarda hata ve panik yaparlar. Bu süreyi ısınma süresi olarak düşünün ve rahatlayın.

Kaygınızı, aşırı düzeyde olmadığı sürece size enerji ve motivasyon veren bir duygu olarak kabul edin. Orta düzey kaygı sorulara odaklanmanız için gereklidir.

Panik Yapmayın

Çoğunuz yıl içinde birçok deneme sınavına girdiniz, önceki yıllarda çıkan soruları incelediniz ve çözdünüz. Cumartesi ve pazar günü gireceğiniz sınavlar, bundan farklı olmayacak.

Sınav bir sıralama sınavıdır. Size zor gelen soruların birçok öğrenciye de zor geleceğini aklınızdan çıkarmayınız. Sınavın sonucunu değil, sınav esnasında sınav süresini en iyi şekilde değerlendirerek, yapabileceğinizin en iyisini nasıl yapabileceğinizi düşününüz. Bu durum dikkatinizi duygularınıza değil soruların çözümüne yönlendirmenize yardımcı olacaktır.

Derin Nefes Alın

Sınava başladığınız anda her şeyi unuttuğunuz duygusuna kapılabilirsiniz. Bu, geçici bir durumdur. Sınava giren her aday bu durumla karşılaşabilir. Dert etmeyin, geçer. Birkaç soruyu yanıtladıktan sonra bu duygu kendiliğinden yok olur. Değişimi hissetmezsiniz bile.

Sınav süresince moraliniz bozulduğunda, konsantrasyonunuz dağıldığında ve yorgunluk hissettiğinizde nefes egzersizi yapabilirsiniz. Bunun için 10-15 saniye arkanıza rahatça yaslanarak burnunuzdan derince nefes alın ve aldığınız nefesi bir miktar içinizde tutarak ağzınızdan yavaşça verin.

Zamanlamayı Doğru Yapın

TYT ve AYT’lerde hangi testten başlayacağınıza, hangi teste ne kadar zaman ayıracağınıza önceden karar vermek ve sınav anında bu kararı uygulamak önemlidir. Böylelikle zamanı kontrol altına almış olursunuz.

Hız ve tutarlılık arasında denge kurmanız büyük önem taşıyor. Soruları çok hızlı yanıtlayıp bunun neticesinde bol hata yapmak doğru olmadığı gibi, aşırı titiz davranıp her soru üzerinde gereğinden fazla zaman harcamanız da yanlış olur. Hızlı ama isabetli olmak, başarının en önemli unsurudur.

Sık sık saate bakmak yerine bölümler arasında saatinize bakınız. Çok sık saate bakmak sizi telaşlandırabilir.

En İyi Bildiğiniz Alandan Başlayın ve Strateji Değişikliği Yapmayın

Kendinize en çok güvendiğiniz ve hata yapmayacağınızı düşündüğünüz ve alanınızla ilgili testlerden başlayabilirsiniz. YKS’ ye hazırlık döneminde strateji olarak hangi testten başladıysanız, sınav anında da aynı testten başlamalısınız. Farklı bir derse ait testten başlarsanız ister istemez strateji ve zaman sorunu yaşanabilir. Bu durumda alışkanlık haline getirdiğiniz testten başlamanız hem sınav kaygınızı hem de stresinizi azaltır.

Soru Köklerini İyi Okuyun

Soruları doğru okuyun, sizden neyin istendiğini iyice anlamadan soruyu çözmeye kalkmayın.

Sınavda sadece okuduğunuz soruya yoğunlaşmalısınız. Soruyu okurken aklınız hala bir önceki soruda kalmışsa o an okuduğunuz soruda dikkatinizi toplamanız mümkün olamaz. Her sorunun birbirinden bağımsız olduğunu unutmayın ve her bir soruya ayrı ayrı yoğunlaşın. Eğer sınav anında bir önceki sorudan kurtulmayı başaramıyor ve soruların içinde kaybolduğunuzu hissediyorsanız kısa bir süre için başınızı kaldırıp ara verin ve 15-20 saniye kadar nefes egzersizi yapın.

Soruları önyargıdan uzak değerlendirin. Her soruda bir aldatmaca olduğunu düşünmezseniz, en basit sorularda gereksiz zaman kaybetmez ve doğru sonuca yanılmadan ulaşabilirsiniz. Aksi halde önyargıyla okuduğunuz sorularda soru içinde size verilmeyen bilgileri düşünür ve bu yüzden doğru şıktan uzaklaşabilirsiniz.

Seçenekleri incelerken eleme tekniğini kullanın (bu kesin değil, bu olamaz şeklinde eleyerek en aza indirgeyin.)

Sınavda (dır, değil, olamaz, mamalıdır, değildir vb.) soru köklerini iyi okuyun. Bu tür soru köklerinin altını çizerek soruyu doğru anlamaya çalışın.

Uzun paragraflı sorulardan korkmayın ve ön yargıyla yaklaşmayın. Asıl, uzun paragraflı soruları çözmenin daha kolay olduğunu unutmayın. Çünkü o tür soruların cevapları metnin içinde saklıdır.

Paragraf tipli sorularda (Türkçe ve Sosyal Bilimler) paragraftan önce soru kökünü okuyun. Böylelikle zihin, sorulan soruya göre paragrafı okuma eğiliminde olur.

Yeteneğinize ne kadar güvenirseniz güvenin, işlem gerektiren sayısal testlerdeki soruları sınav sırasında mutlaka kâğıt üzerinde çözün. Sorunun çözümünü kitapçığa yapmanız işlem hatalarınızı en aza indirecektir.

Her soruya şans tanıyın! Kitapçıkta görmediğiniz soru kalmasın.

Ard arda aynı şıkkı 4’ten fazla işaretlediyseniz cevaplarınızı bir daha kontrol ediniz. Sınavlarda doğru seçenekler genellikle eşit olarak dağıtılır. Ancak doğru şıklar çoğunlukla belli bir sıra takip etmez.

Kodlama

Her soru çözümünden sonra kodlamayı yapınız ve kesinlikle sonraya bırakmayınız. Bu taktik kaydırma yapmanızı engeller.

İşaretleme yaptığınız cevap bölümünün çözdüğünüz testle aynı olduğundan emin olun. Örneğin Türkçe sorularının yanıtlarının cevap kağıdında matematik bölümüne kodlanmaması gibi…

Zor Soruyla Uğraşmayın

Size önemli bir ipucu: TYT ve AYT’de sorular 5 farklı kategoride hazırlanıyor. Soruların yüzde 10’u çok kolay, yüzde 20’si kolay, yüzde 40’ı normal, yüzde 20’si zor ve yüzde 10’u da çok zor düzeydedir. Sınavdan niye korkuyorsunuz? Soruların yüzde 70’i rahatlıkla çözülebilecek türden. Zor sorularla uğraşıp vakit kaybetmek yerine, o süre zarfında 3 kolay soruyu yanıtlamanız daha akıllıca olur. Ne kadar çok doğru soru yaparsanız, o kadar iyi olur.

Unutmayın, aynı testteki soruların zorluk – kolaylık derecesi puanlamalarda etkili değil, hepsinin kazandırdığı puan aynıdır. Böyle bir durumda sınav anında aşırı zorlandığınız soruya gereğinden fazla zaman ayırmanın bir anlamı yok. Sınavlarda zaman sınırlaması olmasaydı birçok kişi başarılı olurdu. Dolayısıyla sınav anında çözemediğiniz sorularla inatlaşmaya gerek yok. Çözemediğiniz soruyu işaretleyerek pas geçebilirsiniz.

Turlama Tekniğini Kullanın

Bir testteki kolay, çok kolay ve normal soruları birinci turda çözerek; diğerlerini (zor ve çok zor soruları) ikinci tura bırakmaya turlama tekniği denir. Sınavlarda bu tekniği kullanmak başarınızı önemli derecede artıracaktır.

İlk planda çözemediğiniz soruların yanına bazı şekiller yaparak atlayınız. Mesela;

1. İlk hamlede çözemedim, ama konuyu biliyorum (!)

2. Zaman alıcı soru, ama herhalde çözerim (?)

3. Zor soru, çözemeyebilirim (x)

Bunu yaptığınız takdirde sınavın sonlarına doğru, artan vakitte önce ! ‘ li soruları, sonra ? ’ li soruları, daha sonra da X’ li soruları çözmeye çalışınız.

Böylelikle hem moralinizi yükseltmiş olursunuz hem de zamandan kazanırsınız. Zor ve çok zor soruları yanıtlamak için daha fazla zamanınız kalır.

Aceleci Davranmayın

Doğru yanıtı bulduğunuzu zannederek diğer seçeneklere bakmamanız sizin zararınıza olur. Mutlaka sorunun bütün seçeneklerini okuyun. Bu, zaman kaybı değildir. Yanıtınız doğru olsa bile mutlaka diğer seçenekleri de okuyun.

Atmayın

Cevabından yüzde yüz emin olmadığınız soruları boş bırakın. Genelde boş bırakılan sorular adayları rahatsız eder, seçenekleri eleyerek sonuca gitmeye çalışırlar.

Testler Arasında Küçük Molalar Verebilirsiniz

YKS sırasında gereğinden fazla dikkatiniz dağılıyorsa, o anda sizi rahatlatabilecek ve dikkatinizi toplayabilecek herhangi bir nesneye konsantre olmaya çalışabilirsiniz. Testler arasında birer dakikalık molalar verebilirsiniz. Vereceğiniz molaları zaman kaybı olarak görmeyin. Kısa süreli molalar dikkatinizi toplamak için yararlı olabilir.

Yorulduğunuz zaman bedensel egzersiz yapın (Ses çıkarmadan, kollar, ayaklar ve başınızı hareket ettirebilirsiniz).

Süreyi Son Dakikaya Kadar Değerlendirin

Bazen adayların sınav bittikten sonra kitapçıkları son kez kontrol ederken, iki seçenek arasında kaldığı sorularda ilk verdiği cevabı değiştirdiği görülüyor. Böyle durumlarda çok güçlü nedenleriniz (işlem hatası, yanlış okumalar hariç) yoksa kesinlikle cevap şıkkını değiştirmeyin. Sınavda akla gelen ilk seçeneğin doğruluk oranı yüzde 80 civarındadır.

Sınavınız erken bitse bile bütün cevapları kontrol etmeden, boş bıraktığınız sorulara tekrar bakmadan salondan çıkmayın. Sınav süresini son dakikaya kadar değerlendirin.

TYT sınavından sonra, sınav hakkında konuşmayınız. Soru tartışmayınız. Bir süre yalnız kalarak dinleniniz. Daha sonra AYT sınavına odaklanınız.

Kendinize güvenin. Yapabileceğinizin en iyisini yapmak için çalışın.