CHP Bursa Milletvekili ve PM Üyesi Orhan Sarıbal, çiftçinin bankalara olan borcunun 185 milyar liraya çıktığını belirterek, “Çiftçi para kazanamadığı için borçlanarak ayakta kalmaya çalışıyor. Ama artık duvara dayanmış durumda, nefessiz kalmış durumda.” dedi.
Tarım Politikaları ve Tarım Örgütlerinden Sorumlu CHP Genel Başkan Başdanışmanı Sarıbal, Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu (BDDK) verilerine göre çiftçi borçları 185 milyar lira oldu. Bu yılın başında çiftçinin bankalara olan borcunun 166 milyar lira ve bunun 109 milyar lirası Ziraat Bankası’na ait olduğunu kaydeden Sarıbal, “Yılbaşından bugüne 19 milyar lira kredi kullanan çiftçinin borcu 185 milyar liraya çıktı.” dedi.
Çiftçinin yıllardır borcunu borçla kapattığını kaydeden Sarıbal, “AKP iktidarı işbaşına geldiğinde kartopu olan borçlar, bugün çığ olmuş çiftçinin üzerine yıkılmıştır” diyerek, şu değerlendirmede bulundu:
“Son bir yılda 46 milyar lira borç”
“AKP’nin iktidara geldiği 2002 yılında 2 milyon 589 bin çiftçinin toplamda 2,4 milyar lira olan banka borcu, çiftçi sayısı 2,1 milyona düştüğü halde, bugün 185 milyar liraya ulaştı. Çiftçinin bankalara olan borcu AKP döneninde 77 kat arttı. Çiftçi ürettiğinden para kazanamadığı için her yıl borcuna borç katarak ayakta kalmaya çalışıyor. Bugüne kadar borçlarına takla atarak idare eden üreticiler, Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi denilen Tek Adam yönetimine geçildikten sonra nefes alamaz hale geldi. Tarımın ve gıdanın önem kazandığı, bütün ülkelerin çiftçisini desteklediği pandemi sürecinde bile bizim çiftçimiz borcuna borç kattı, çünkü hiçbir destek bulamadı.
“Çiftçi başına 151 bin lira borç”
Yılbaşından bu yana 19 milyar lira kredi kullanan çiftçilerimiz son bir yılda tam 46 milyar lira kredi kullandı. 2020 ile 2021 arasında 38 milyar lira kredi kullanan çiftçi bunun 29 milyarını Ziraat Bankası’ndan aldı. Ortalama bir çiftçimizin Ziraat Bankası’na olan borcu 151 bin lirayı aştı. Acı olan kısım şu; çiftçinin kullandığı bu krediler yatırım kredisi değil. Bu krediler çiftçinin borcuna takla atmak için daha fazla borçlanmasından kaynaklanıyor. Bütün dünya, çiftçisini desteklerken AKP çaresiz çiftçiye, kredi kullandırarak, borçlandırarak krize sürüklüyor. Bu öngörüsüzlük nedeniyle üretmek yerine ithalata para aktarılıyor.”
“Çiftçi kaybederse ülke kaybeder”
Çiftçinin bugüne kadar daha fazla kredi kullanarak borcunu ödediğini vurgulayan Sarıbal, “Ama artık çiftçi duvara dayanmış, ‘iflas’ noktasına gelmiş durumda. Bu borç ödenemez. Bu borçlar ödenecek şekilde yeniden yapılandırılmaz ise çiftçi yine haciz kıskacına girecek. Tarlasını, traktörünü, hatta evini kaybedecek. Çiftçi örgütlü olmadığı için çığlığı duyulmuyor ama çiftçinin kaybetmesi demek ülkenin kaybetmesi demek. Nitekim artan gıda enflasyonu bunun en büyük kanıtı. Bugün açıklanan % 91 gıda enflasyonu ile ülkemiz OECD ve AB ülkeleri içinde birinci durumda. Çiftçi üretmezse bu tablo daha da ağırlaşacak ve ülkemiz gıda krizi ile baş başa kalacak.” dedi.